Jednakże konsekwentny przyrodniczy pogląd na człowieka musi również rozwój rozsądku, religii i wyższych przymiotów moralnych podciągnąć pod te same powszechne biologiczne siły i prawa, które rządzą rozwojem uzdolnień organicznych i niższych psychicznych. Tym sposobem Darwin sam wprowadził do swego poglądu na dzieje człowieka dualizm, który Wallace tylko rozwinął w dalszym ciągu, by w końcu paść ofiarą spirytualizmu i mistycyzmu. Już przed stu laty Herder w swych „Ideach filozoficznych dziejów ludzkości” wprowadził podobne rozdwojenie do rozwoju przyrody, podczas gdy Kant w swych pracach o „Domniemanym początku dziejów człowieka” i „Ideach historii powszechnej w kosmopolitycznym kierunku“ (Ideen zu einer allgemeinen Gfeschichte in weltburgerlicher Absicht) zbliżył się do wiele jednolitszego pojmowania rozwoju i świadomości moralnej.

Doszlibyśmy do punktu, w którym musimy postawić najważniejsze pytanie teoretyczno-poznawcze dotyczące zasad wiedzy społecznej i historycznej. Jakkolwiek życie organiczne, społeczne i duchowe stanowią trzy stopnie tejże samej biologicznej drabiny rozwoju, to jednakże zbadać nam trzeba szczegółowe przyczyny, które życie organiczne podnoszą do życia społecznego, a społeczne do duchowego.