Tłumacząc religię zmysłowymi i materialnymi potrzebami człowieka antropologiczny materializm Feuerbacha zbliżył się do ekonomicznego materializmu Marksa i Engelsa. Marks uważał jego dialektyczną metodę ze względu na jej podstawę nie tylko za zupełnie różną, lecz wprost odwrotną metodzie Hegla:
„Dla mnie przeciwnie to co idealne, nie jest niczym innym, jak przeróbką tego, co materialne dokonaną w umyśle człowieka”. Engels zaś w swej krytyce filozofii Feuerbacha twierdzi, że w tej nowej nauce ruch dialektyczny zamieniono na przyczynowy związek zjawisk. Marks i Engels zabrali się w pierwszej linii do opracowania dziejów rodu ludzkiego wedle dialektycznej metody historycznego materializmu. Dostrzegli oni w historii dokonywające się w czasie i przestrzeni kolejne następstwo szczebli społecznych, przy czym środki pracy nie tylko stanowiły miarę rozwoju ludzkiej siły roboczej, lecz zarazem i wskazówkę warunków społecznych, wśród których pracowano. Ekonomiczna budowa społeczeństwa jest realnym fundamentem, na którym się w każdym czasie wspiera samo wiedza społeczna.