Organizacja społeczeństwa - Archiwum

Zasady organizacji społecznej cz. 16

Marks w ten sposób określił przyszły rozwój, że „indywidualna własność zostanie przywróconą na nowo, lecz na podstawie zdobyczy ery kapitalistycznej, współdziałania wolnych robotników i wspólnego posiadania przez nich ziemi i środków produkcji wytworzonych przez pracę. Socjalizm bezwarunkowo uznaje prywatną własność zdobytą przez własną pracę, odrzuca jednak zmyśloną przez współczesnych prawników i ekonomistów „osobiście zapracowaną własność, [&hellip

Czytaj dalej...

Zasady organizacji społecznej cz. 15

Nie można się jednak zgodzić z Dargunem, gdy na podstawie współczesnego, indywidualistycznego porządku odrzuca wszelkie pozytywne projekty reform zmierzające do własności wspólnej, a mianowicie projekty socjalistów odsyła do królestwa fantazji, dowolności i nieprawdopodobieństwa. Mówi on: „Jeżeli     mamy wierzyć całości dotychczasowych doświadczeń, to dążenie jednego ze współczesnych stronnictw do zniesienia własności prywatnej musimy uważać za beznadziejne. [&hellip

Czytaj dalej...

Zasady organizacji społecznej cz. 14

Jak w wyobrażeniach człowieka pojęcia indywidualne wyprzedzają pojęcia ogólne stanowiące wyższy i późniejszy stopień umysłowych kombinacji, jakkolwiek pierwotną i ogólną podstawą jest zmysłowy pogląd, tak i w stosunkach praktycznych idea własności prywatnej poprzedza ideę własności wspólnej, jakkolwiek wspólne posiadanie roli istniało najprzód jako zmysłowy, naturalny fakt. Pojęcia prawne człowieka kształciły się również w związku z [&hellip

Czytaj dalej...

Zasady organizacji społecznej cz. 13

Kiedy więc w pierwszym rzędzie występuje indywidualne posiadanie narzędzi, a jak wiemy o myśliwskich ludach i na wspólnych łowach zdobycz stanowi przeważnie własność prywatną, gdyż broń, którą zwierza ugodzono o posiadaniu jego decyduje, zatem jest to zgodne z naturalnym postępem, że uprawa roli opiera się zrazu przeważnie na własności prywatnej, na zasadzie posiadania narzędzi i [&hellip

Czytaj dalej...

Zasady organizacji społecznej cz. 12

Darwin stanowczo za daleko się posunął w swych usiłowaniach stwierdzenia między zwierzętami a ludźmi tylko ilościowych różnic, gdy między innymi zwierzętom wyższym przypisywał ideę własności. Dziś, gdy kwestię zwierzęcego pochodzenia w zasadzie w myśl Darwina rozstrzygnięto, na tego rodzaju zgodność nie potrzeba kłaść zbyt wielkiej wagi. Tutaj Darwin mylnie objaśniał fakt przyrodzony. Zwierzęta objawiają tego [&hellip

Czytaj dalej...

Zasady organizacji społecznej cz. 11

Tak samo jak nie powinniśmy naszymi skomplikowanymi wyobrażeniami o rodzinie i pokrewieństwie mierzyć stosunków płciowych społeczeństw pierwotnych, byłoby również rzeczą niewłaściwą przypisywać prostej duszy pierwotnego człowieka nasze wyrafinowane prawne pojęcia o własności. Początkowo wszelkie posiadanie jest faktem zmysłowym, faktem instynktownego życia bezwiednych popędów; siła i prawo stanowią jedno. Ludzie pierwotnie opanowali i obsiedli ziemię, jak [&hellip

Czytaj dalej...

Zasady organizacji społecznej cz. 10

Haxthausen w r. 1847 odkrył w Rosji wspólną własność ziemi, mianowicie w tym znaczeniu, że jednostka posiada tylko prawo używalności i to każdy, kto przyjdzie na świat, prawo równe wszystkim innym członkom gminy. „Ziemia dzieli się zatem zawsze równomiernie między wszystkich dla tymczasowego użytku. Nie ma zatem prawa przyznającego dzieciom spadek po rodzicach. Synowie domagają [&hellip

Czytaj dalej...

Zasady organizacji społecznej cz. 9

Socjalizm nie wierzy ani w to, by wszyscy ludzie byli mechanicznie równi, ani też by równie wiele działać mogli i równie wiele posiadać powinni. Takie absurda pokutują tylko w głowach nieuków nieprzejednanych wrogów socjalizmu. Tym mniej nie pragnie znieść ani interesu osobistego, ani też osobistej odpowiedzialności jednostki; jego plany organizacyjne stanowią tylko wedle obecnego stanu [&hellip

Czytaj dalej...

Zasady organizacji społecznej cz. 8

Socjalizm zwalcza prywatne posiadanie kapitału, który bynajmniej nie na osobistej pracy się opiera, lecz istotnie spełnia społeczną funkcję, a znajduje się w posiadaniu jednostek. Kapitał ma zatem zostać uspołeczniony, to znaczy, że wszystkie wielkie środki wytwórczości – ziemia i rola, kopalnie i pokłady mineralnych bogactw, surowe materiały, narzędzia, maszyny, środki komunikacyjne powinny przejść z prywatnego [&hellip

Czytaj dalej...

Zasady organizacji społecznej cz. 7

Zarobiona, zapracowana, zasługą własną zdobyta własność! O jakiejże mowa? o małomieszczańskiej, o drobnej własności chłopskiej, która wyprzedziła mieszczańską? Nie potrzebujemy jej znosić; rozwój przemysłu zniósł ją i znosi codziennie. A może mówicie o współczesnej własności prywatnej mieszczańskiej? Czyż tworzy ją praca najemna, praca proletariatu? Bynajmniej. Tworzy ją kapitał, t. j. własność, która pracę najemną wyzyskuje, [&hellip

Czytaj dalej...